Thứ Bảy, 25 tháng 10, 2014
Đồng tính luyến ái, hay đồng tính là thuật ngữ chỉ việc bị hấp dẫn trên phương diện tình yêu, tình dục hoặc việc yêu đương hayquan hệ tình dục giữa những người cùng giới tính với nhau trong hoàn cảnh nào đó hoặc một cách lâu dài. Đồng tính luyến ái cũng chỉ nhận thực của cá nhân dựa trên những hấp dẫn đó và sự tham gia vào một cộng đồng có chung điều này.[1][2] Gay (từtiếng Anh) chỉ đồng tính nam, lesbian (đọc ngắn là les) là chỉ đồng tính nữ.
Cùng với song tính luyến ái và dị tính luyến ái, đồng tính luyến ái là một trong ba dạng chính của thiên hướng tình dục trong thang liên tục dị tính–đồng tính.[1] Không có sự đồng thuận giữa các nhà khoa học về nguyên nhân hình thành một thiên hướng tình dụcnào đó;[1], nhiều chuyên gia nghiêng về những giả thuyết dựa trên những yếu tố sinh học,[3], nhiều chuyên gia khác nghiêng vềảnh hưởng từ môi trường sống, gia đình và xã hội. Nghiên cứu ở Thụy Điển cho thấy: Trong việc hình thành đồng tính luyến ái,yếu tố tác động từ gia đình và xã hội có vai trò chủ yếu, trong khi yếu tố di truyền có tác động từ trung bình tới lớn.[4] Nghiên cứu này kết luận: yếu tố di truyền chiếm 35% trong khi ảnh hưởng từ môi trường xã hội và gia đình chiếm 64% trong việc hình thành đồng tính nam, tỷ lệ tương ứng đối với đồng tính nữ là 18% và 80%[5] Hầu hết mọi người đều không có trải nghiệm hoặc trải nghiệm ít về lựa chọn thiên hướng tình dục của họ.[1]
Theo Hiệp hội Tâm thần học Mỹ (APA), ghi nhận: thiên hướng tình dục (bao gồm đồng tính, dị tính hoặc lưỡng tính) không phải là cố định, nó có thể thay đổi từ dạng này sang dạng khác. (APA) tuyên bố rằng "một số người tin rằng thiên hướng tình dục là bẩm sinh và cố định; Tuy nhiên, thực tế khuynh hướng tình dục luôn phát triển trong suốt cả một đời người""[6], và rằng "tại các điểm khác nhau trong cuộc đời, một con người có thể thay đổi giữa các dạng: dị tính, đồng tính nam, đồng tính nữ, hay lưỡng tính" (sự thay đổi ra sao tùy thuộc vào tác động từ gia đình và môi trường xã hội)[7]
Trong lịch sử, đồng tính luyến ái được ghi chép trong nhiều nền văn hóa và được ca tụng hoặc lên án vì mỗi xã hội có những chuẩn mực tình dục khác nhau. Hiện nay, luật pháp về quan hệ đồng tính rất khác biệt ở các nước. Tính tới năm 2012, trong tổng số 207 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, có 11 quốc gia chấp nhận hôn nhân đồng tính, 21 quốc gia khác chấp nhận đồng tính chung sống dưới hình thức kết hợp dân sự, cùng với đó là một số tiểu bang ở Mỹ, Úc và México.[8] Ngược lại, có trên 80 nước xem đồng tính là tội phạm ở các mức độ khác nhau trong đó 5 nước Iran, Mauritanie, Ả Rập Saudi, Sudan và Yemen, một phần của Nigeria, Gambia và Somalia có hình phạt tử hình dành cho tội này).[9] Riêng tại châu Á, mặc dù hiện chưa có quốc gia nào hợp pháp hóa hôn nhân hoặc kết hợp dân sự đồng giới, Israel là nước đầu tiên và duy nhất có luật pháp chấp nhận hôn nhân đồng giới cho người từ nước ngoài tới.
Hành vi đồng tính cũng được quan sát và ghi nhận ở nhiều loài động vật khác con người.[10][11][12][13][14] Những hành vi này có thể bao gồm sự ve vãn, hoạt động tình dục, tình cảm, kết đôi và cùng nuôi con của những cặp cùng giới tính ở động vật. Tuy vậy, theo nhà di truyền học Simon Levay thì: "Mặc dù hành vi tình dục đồng giới là khá phổ biến trong thế giới động vật, nhưng rất hiếm khi các loài vật có khuynh hướng lâu dài để tham gia vào các hành vi như vậy trong khi lại từ chối các hoạt động tình dục khác giới tính. Thiên hướng tình dục đồng tính (thuật ngữ được dùng với loài người), nếu chúng ta có thể nói về điều đó ở động vật, có vẻ là rất hiếm"[15]. Chỉ có một loài động vật (trừ loài người) được ghi nhận là có những cá thể đực chỉ giao phối đồng tính trong khi từ chối giao phối với những con cái, đó là cừu Ovis[16][17]
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
